Roman law concerning piracy; 101/100 BC; found at Knidos,
copy also found at Delphi: FD III 4 no. 37; SEG 3, 378; *Hassall
& Crawford & Reynolds, JRS 64, 1974, 195-220 (PH); BE 1976:658;
Lintott, ZPE 20, 1976, 65-82 (non vidi); BE 1977:467; **SEG 26,
1227 (col. 5, ll. 14-25. 27-33, 35-42, 44-45); Ferrary, MEFR 89,
1977, 619-660 (non vidi); SEG 27, 720; BE 1978:93; **Oliver, ZPE
32, 1978, 279 (col. 3, line 31); BE 1979:468; Martin, ZPE 35,
1979, 153-160; BE 1980:482; SEG 28, 844; **SEG 29, 1075 (col. 2
l. 8, col. 4 ll. 6, 30, 33, col. 5 l. 13); SEG 37, 867.
2.0 | {²two lines completely illegible}² |
[․]Α̣[—] δ̣ή̣[μου] Ῥωμαί- | |
[ων ․․]Α̣[—] τὰς τῶν | |
[․c.4․]Μ[—]ΝΕΠΟ | |
[—]ΗΤΑΙ̣ ἐκτὸς | |
5 | ἀπεδίδοτο [․․c.7․․]Ο̣Λ̣Λ̣[․]Π̣Α̣Λ̣Α̣Ι̣Ο̣[․․] |
[․․]π̣ο̣ι̣εῖν ἄνευ δόλου πονηρ̣ο̣ῦ [οἵ τε] π̣ο- | |
λ̣ῖ̣τ̣α̣ι̣ Ῥ̣ω̣[μ]α̣ί̣ων [οἵ] τ̣ε̣ σ̣ύ̣[μμ]α̣χ̣ο̣ι̣ ὀνόμα- | |
τ̣[ο]ς̣ Λ̣α̣τ̣[ίνου ὁμοί]ω̣ς̣ τε τῶν ἐθνῶν οἵτι- | |
νες ἐν φιλί̣α̣ι̣ δήμου Ῥωμαίων εἰσίν | |
10 | ὅ̣π̣ω̣ς̣ μ̣ε̣τ̣’ ἀ̣[σ]φ[α]λεία̣ς̣ π̣λ̣οί̣ζεσθαι δύνων- |
τ̣α̣ι̣ κ̣α̣ὶ̣ τ̣ῶ̣[ν] δ̣[ι]κ̣αίων τυνχ̣ά̣νωσιν vacat | |
ὕπ̣α̣τ̣οι̣ ἄ̣ρ̣χο̣[ν]τ̣ες οὓς̣ στρ̣α̣τιώ̣τα̣ς κ̣α̣τ̣ὰ̣ | |
νό[μ]ον ἢ ψήφισμα πρὸς τὸν στρατη- | |
γὸν [ἢ ἀ]ντι[σ]τράτηγον ἢ ἀνθύπατον τὸν | |
15 | τὴν Μ[ακε]δονίας ἐπαρχείαν διακατέχοντα |
ὅπ[ως] ἀποκατασταθῶσιν τούτωι τε | |
ἵν[α] π̣α̣ρ̣α̣δ[ο]θῶσιν ποιῆσαι φροντίσαι δεῖ ἢ | |
δεήσει οὗτοι οἱ ὕπατοι τούτους τοὺς | |
στρατιώτας εἰς τὴν Μακεδονίαν εἰς | |
20 | τὴν ἐπαρχείαν μὴ ἀποστελλέτωσαν |
μήτε ἀποκομισθῆναι μήτε παραδοθῆναι | |
φροντισάτωσαν τοῦτό τε αὐτοῖς ἄνευ | |
ἐλασσώματος ἰδίου ποιῆσαι ἐξέστω πε- | |
ρί τε ὧν ΑΥΤΟΥΣ ὑπάτους ἐπὶ τὴν σύνκλη- | |
25 | τὸν κατὰ τὸν νόμον ἢ ψήφισμα ἐπανε- |
νεγκεῖν δεῖ ἢ δεήσει ὁ τούτοις τοῖς | |
στρατιώταις τοῖς ἐν Μακεδονίαι οὖ- | |
σιν σίτου δοθήσεται ὅσον ἡ σύνκλητος δί- | |
καιον ἡγήσεται μισθῶσαι ὅπως μισθω- | |
30 | θῇ τοῦτο οἱ ὕπατοι ἐπὶ τὴν σύνκλητον |
μὴ ἀναφερέτωσαν μήτε μισθῶσαι | |
3.0 | [φροντισάτωσαν —] |
a | {²perhaps sixty lines lost}² |
1 | [․․c.8․․․]Ι̣ΕΙΑΣ βασιλέως ἐθνῶν Τ̣ΕΟ̣[․c.4․] |
[․c.4․] εἴς τ̣ε ἕκ̣α̣σ̣τον Γ̣[․c.6․․]ΓΝΩΛ̣[․c.6․․] | |
[․․]ΜΗΙ̣Ι̣Η̣Ι̣Σ̣Τ̣Ο̣Υ̣[․]ΟΣΤΙ̣Κ̣[․]Μ̣Α̣ΣΙΝΠ̣[․c.6․․] | |
Ε̣ΩΣΤΟΙ̣ΣΣ̣Ε̣Ι̣[․․․]Ε̣Ι̣Ι̣Ι̣Λ̣ κ̣α̣ὶ̣ Μᾶρκος Ι̣Ι̣[․c.6․․] | |
5 | Κάτων στρατηγὸς ἐκ̣ύρω̣σε̣ πρὸ ἡμερῶν γʹ νων- |
ῶν Φεβραίων ἐκτ̣ὸ̣ς̣ τ̣ῆ̣ς̣ [ἐ]π̣α̣ρχείας ἕ̣κα̣σ̣τ̣ο̣- | |
ς Ε̣[․]Ω̣ Υ̣Π̣[․c.4․]Ν̣[․c.5․]Ε̣[․c.4․] μ̣ή̣τ̣ε̣ π̣ο̣ι̣ε̣ί̣τ̣ω̣ [․․] | |
[․․]Γ̣Η̣Σ̣Α̣Υ̣[․․․c.9․․․]Χ̣Ι̣Ρ̣Η̣Α̣ΞΙΕΙ εἰδὼς δ̣ό̣λ̣ω̣ι̣ | |
πονηρῶι [․․․] ἐκ [․․․․․c.15․․․․․․]ΝΗ̣Α̣Ι̣Ο̣[․]Ο[․c.3․] | |
10 | ἐκτὸς τ[ῆς] ἐπαρχείας ἧ̣ς αὐτὸν ἐπαρχείας κ- |
ατὰ τοῦτον τὸν νόμον εἶναι δεῖ ἢ δεήσει | |
εἰ μὴ ἀπὸ συγκλήτου γνώμης πορεύεσ- | |
θαι μήτε προαγέτω εἰ μὴ διαπορείας ἕνε- | |
κεν ἢ δημοσίων χάριν πραγμάτων τούς τε ἑ- | |
15 | αυτοῦ κωλυέτω εἰδὼς ἄνευ δόλου πονηροῦ |
οἵτινες δῆμοι ἅ τε ἔθνη ὅταν τοῦτον τὸν νό- | |
μον ὁ δῆμος κυρώσηι βασιλεῖ βασιλεῦσιν δή- | |
μοις τε πρὸς οὓς φιλία συμμαχία τῶι δή- | |
μωι Ῥωμαίων ἐστὶν φόρους προσόδους | |
20 | τε στρατιώτας τε τελῶσιν ἐν τούτωι |
τῶι νόμωι οὐκ ἠρώτηται vacat | |
στρατηγὸς ἀνθύπατός τε ὁ{ς} τὴν Ἀσίαν ἐπαρ- | |
χείαν διακατέχων οὗτος ὧι ἔλασσον Λυ- | |
καονίαν διακατέχηι ὧι τε ἔλασσον τούτου | |
25 | ἢ ἐπαρχεία Λυκαονία καθὼς καὶ πρ<ὸ> το<ῦ> τοῦ- |
τον τὸν νόμον κυρωθῆναι ὑπῆρχεν ἐν̣ | |
τούτωι τῶι νόμωι οὐκ ἠρώτηται vacat | |
ὕπατος ὁ πρῶτος γενόμενος γράμματα | |
πρὸς τοὺς δήμους πολιτείας τε πρὸς οὓς | |
30 | ἂν αὐτῶι φαίνηται ἀποστελλέτω τὸν δῆ- |
μον τὸν Ῥωμαίων ΕΝΕΠ̣Ι̣ Α̣Ν̣Α̣ΞΙ̣ΑΙ ὥστε τοὺς | |
πολίτας Ῥωμαίων καὶ τοὺς συμμάχους Λα- | |
τίνους τε τῶν τε ἐκτὸς ἐθνῶν οἵτινες ἐν | |
τῆι φιλίαι τοῦ δήμου Ῥωμαίων εἰσὶν μετὰ ἀσ- | |
35 | φαλείας πλοίζεσθαι δύνωνται v τήν τε Κιλι- |
κίαν διὰ τοῦτο τὸ πρᾶγμα κατὰ τοῦτον τὸν νό- | |
μον ἐπαρχείαν στρατηγικὴν πεποιηκέναι | |
ὁμοίως τε πρὸς τὸν βασιλέα τὸν ἐν Κύπ̣ρ̣[ωι] δι- | |
ακατέχοντα καὶ βασιλέα τὸν ἐν Ἀλεξ̣α̣ν̣δ̣ρ̣ί̣- | |
40 | αι καὶ Αἰγύπτωι βασιλεύοντα καὶ πρὸς [β]ασιλέ- |
α τὸν ἐπὶ Κυρήνηι βασιλεύοντα καὶ πρὸς βασι- | |
4.0 | [λεῖς τοὺς ἐν Συρίαι βασιλεύοντας —] |
a | {²perhaps c. 60 lines lost}² |
1 | ΘΑ[—] |
[—]Ι̣ΟΙ̣Ι̣[․c.4․] | |
[—] κατὰ τοῦτον τὸν νόμον τὴν [․c.4․] | |
[․c.5․ κατέ]χωσιν ἵνα οὗτος ὁ νόμος οὕτως [γέν]- | |
5 | ητα[ι κύρι]ο̣ν̣ φροντίζειν ἔστω vacat. |
στρα̣τ̣η̣[γὸς ἀντιστρά]τηγος ἀνθύπατός τε ὃς ἂ[ν] | |
κ̣α̣τ̣ὰ [τοῦτον τὸν ν]όμον ἢ ψήφισμα ἢ συνκλήτου δό- | |
[γμα Μακεδονί]α̣ν̣ ἐπαρχείαν διακατέχηι διακαθέ- | |
ξ[ηι εὐθὺ]ς [εἰς] Χερσόνησον Καινεικήν τε ἣν Τί- | |
10 | το[ς Δείδιος] πολεμῶν δορίκτητον ἔλαβεν πο- |
[ρευέσθ]ω̣· οὗ τε ἐπαρχεία Χερσόνησός τε Και- | |
ν[εικὴ ἔστ]ω, ταύτην τε τὴν ἐπαρχείαν ἅμα | |
με[τὰ τῆς] Μακεδονίας διακατεχέτω ποιείτω τε | |
ὅπως [αὐ]τῶι ἂν κάλλιστα δοκῆι γεγονέναι ἵ- | |
15 | να ταῖς δημοσίαις προσόδοις ταῖς ἐν ἐκείνηι |
τῆι [χ]ώραι οὔσαις κατὰ τὸν νόμον καρπίζον- | |
ται ὅν ποτε ταύταις ταῖς δημοσίαις προσό- | |
δοις κα[ρ]πίζεσθαι δεήσει οὗτός τε καθ’ ἕκαστον | |
ἐνιαυ[τ]ὸν μὴ ἐλάσσω ἐν ἐκείνοις τοῖς τόποις | |
20 | πρὸ το[ῦ] αὐτῶι ἕτερον διαδέξασθαι ἡμερῶν ἑξή- |
κοντα ἔστω ἐργασίαν τε δότω ὡς ἂν δύνα- | |
τος ἧι ποιεῖν ὥστε πρὸς οὓς πρὸς τὸν δῆμον | |
τὸν Ῥωμαίων φιλία συμμαχία τέ ἐστιν ὅπως | |
τῶν ὁ[ρ]ίων μὴ ἐξωθῶνται μήτε τις αὐτοῖς ἐν- | |
25 | ποδῶς μήτε ἀδικήματα γίνηται ἵνα τε οὗτος |
ὁ στρα[τ]ηγὸς ἢ ἀνθύπατός τε ὅ τε τὴν τῆς Μακηδο- | |
νίας ἐ[π]αρχείαν διακατέχων πρὸ τοῦ ἐκ τῆς ἐπαρ- | |
χεία[ς ἐ]κχωρεῖν κατὰ τὸ τῆς συνκλήτου δόγμα | |
τὸ ἐ̣[π’ α]ὐτὸν̣ γενόμενον ὅρια τῆς Χερσονήσου τῆς | |
30 | Καινε[ι]κῆς σ̣τ̣ήση<ι> οὕτως καθὼς ἂν αὐτῶι δοκῆ<ι> κάλλισ- |
τα γεγ[ο]νέναι ὡς τάχιστα vacat. | |
ἐὰν οὗτ[ος] ὁ στρατηγὸς ὧι τῆς Ἀσίας Μακεδονίας τε | |
ἐπαρ[χεί]α ἐγένετο τῆς ἀρχῆς αὐτὸν ἀπείπηι ἢ ἀπείπη- | |
ται Ν[․c.4․]Ν̣ ἐπιταγῆι ἐξουσία πάντων πραγμά- | |
35 | των [ἐπ]ιστροφήν τε ποιεῖσθαι κολάζειν δικαιοδοτεῖν |
κρείν[ειν κ]ριτὰς ξενοκριτὰς διδόναι ἀναδόχων κτημά- | |
των [․c.6․․]Ε̣ΑΡΟΔΟΣΕΙΣ ἀπελευθερώσεις ὡσαύτως κα- | |
τὰ τὴν [δ]ικαιοδοσίαν ἔστω καθὼς ἐν τῆι ἀρχῆι ὑπῆρ- | |
χεν ο[ὗτ]ός τε ὁ ἀνθύπατος ἕως τούτου ἕως ἂν | |
40 | εἰς τὴν̣ [Ῥ]ώμην ἐπανέλθηι ἔστω vacat. |
ἐὰν οὗτος ὁ ταμίας ἢ ἀντιταμίας ὧ<ι> τῆς Ἀσίας Μακεδ[ο]- | |
νίας τε [ταμι]εία ἐγένετο τῆς ἀρχῆς αὐτὸν ἀπείπη<ι> | |
ἢ ἀπ[είπη]ται[ι] ὁμοίως τῶν χρημάτων τῶν δη- | |
5.0 | [μοσίων —] |
a | {²perhaps c. 60 lines lost}² |
1 | {²one line quite illegible}² |
[—]Ε̣[—] | |
[․c.4․]Ρ̣Ε̣[․c.5․]Ε̣[—] | |
ΕΠ̣Ι̣Δ[․c.5․]Ο̣Π̣Ε̣Ι̣Τ̣[— περὶ τού]- | |
5 | του τοῦ πρά̣[γ]μ̣α̣τος Ν̣Ε̣[․]Ο̣Υ̣[․c.5․]Α̣[․]Ο̣[․]Ν̣[—] |
ΤΟΥΤΟ[—] | |
ΟΥΤΕ[․]Ο̣[—] | |
ἐκ τῶν χ[ρ]ημά̣των [—] | |
Ο̣Ι̣Π̣[—] | |
10 | ΣΟΜ̣Ε̣Ν̣[․c.5․]Τ̣Ι̣Ν̣Ο̣Σ̣Τ̣Ε̣[․]Ο̣Υ̣[—] |
ΜΕΝΟ̣Σ̣[․․]Τ̣Ο̣Ν̣Η̣[․]Ο̣Ι̣[․]Α̣[․․․c.10․․․]Τ̣Τ̣Ε̣[—] | |
ΜΕΤΑ̣Ε̣Π̣[․c.4․]Π̣Ρ̣ΟΣΑΧ̣Θ̣ΕΙ̣[—] | |
ΝΕΧΘ̣Ε̣ [․c.5․ χρ]ήμ̣α̣τος ἑκασ[τ—] | |
Π̣Α̣Ρ̣[․]Ρ̣Ο̣[․․]Ο̣Ι̣Ι̣Ι̣Ρ̣Λ̣Λ̣[․] τ̣ε̣σ̣σ̣α̣ρ̣ά̣κον̣τ̣α̣ πέν[τε ἑλεῖν ἐκ τῶν] | |
15 | τ̣ρ̣ι̣α̣κ̣ο̣σ̣ί̣ω̣ν̣ ἐκείνου ὧι τούτου κατ[ηγορεῖται, ἔστω κρ]- |
άτ[ο]ς. ἵν̣[α] τ̣ο̣ῦ̣ γ̣έ̣ρ̣α̣τ̣[ο]ς̣ ἐ̣κ̣[στ]ῶ̣σ̣ι̣ τ̣ρ̣ι̣ά̣κον[τα ἐκ τῶν τεσ]- | |
σαράκοντα πέντε π̣ρ̣[ὸ]ς̣ τ̣[οῦ]τ̣ο̣ ἕκ̣α̣σ̣τ̣ο̣ς̣ [τῶν ἀγόντων ἡ]- | |
μ̣έ̣ρ̣α̣ι̣ δ̣ί̣κ̣η̣[ς ἀν’] ἕνα ἕκαστος ἐ̣κ̣ τ̣ούτ̣[ων? κριτῶν ἀπολεγέτω,] | |
ἕως οἱ δ̣εκαπ̣έν̣τε λοιποὶ [ἐκλεκτ]ο̣ὶ̣ [ἂν ὦσιν. ἐάν τις νοσῆι,] | |
20 | ὑπὲρ ἐκείνου ἄρχων ὃν ἀντὶ α̣ὐ̣τοῦ ἕ̣κ̣α̣σ̣[τος ἂν ἕληι, εἰσέτω] |
μέχρι̣ τούτου ἕως <δ>έκ[α] α̣ἱ̣ρ̣[εθῶσιν ἄν, οἷς περὶ τούτου τοῦ] | |
πράγματος εἰς ἐκεί<ν>ους δέδωκ̣εν [ε]ἰ̣σ̣ι̣[έναι. ἄρχων, ὅπως] | |
ἐκεῖνοι κρείνωσιν ὀμωμοκό[τ]ες [περὶ τῆς ζημίας, ἀπαιτη]- | |
τεοῦ ὡς̣ τοῦτο τὸ πρᾶγμα ἐ̣[ξ]έ̣μ̣[αθον,] δ̣[έλτοις κηρί]- | |
25 | ναις πρὸς αὐτὸν περὶ τούτου τοῦ π̣ρ̣ά̣γ̣μ̣α̣τ̣ο̣ς̣, ἵ̣[να κρυφῇ] |
κριθῆι, καὶ, καθὼς ἐκείνωι τὸ πλέον μ̣έρος π̣ερ̣[ὶ τούτου] | |
τοῦ πράγματος γνώμην ἀπεφήνατο ἢ̣ κ̣[ατακρῖναι ἢ λῦ]- | |
σαι, ποιείτω. ε̣ἴ̣ς̣ τε τοῦτο <τὸ> πρᾶγμα [τῶι ἄγ]ο̣ν̣[τι μάρτυ]- | |
σιν προσαγγεῖλαι μέχρ<ι> εἴκοσι δοθήτω ἐ̣ξ̣ου[σία. ἔπαι]- | |
30 | νον μὴ ἄλ̣λως, οἷς τοῦτο τὸ πρᾶγμα μαρτυ̣[ρεῖν ἂν γένηται,] |
λέγειν ἢ ὥς̣, καθὼς ἂν, εἰ ἐκείν̣ο̣υ̣ ὄνομα π̣ε̣[ρὶ τοῦθ’, ὅ ἐστι με]- | |
ταπορευθησομένου προσπεφωνη̣μ̣ένον, [καταφέροι, ἐξ ἐπιπέ]- | |
δου μαρτυρίαν τε ἐξῆι λέγει<ν>. ὅστις κατὰ τ̣ο̣ῦ̣τ̣[ον τὸν νόμον] | |
λελυμένος ἔσται ὥστε προκρ̣ίματος ἀδικ[ίας ἄλλης μὴ ὑπεῖ]- | |
35 | ναι περὶ τούτου τοῦ πράγματος ἐφ’ οὗ ο̣ὕ̣τω[ς κατηγορία] |
ἔσται, κατ̣ὰ τ̣οῦτ̣ον τὸν νόμον̣ μὴ ἔνοχο̣ς̣ ἔστ̣[ω μηδ’ εἰς αὐτὸν] | |
περὶ τούτου τοῦ πράγ̣μ̣α̣τ̣ος κ̣ατὰ τοῦτο̣ν̣ τ[ὸ]ν ν̣[όμον ἔστω ἀφορ]- | |
μή· ἔστω δ̣ὲ̣ κ̣ατὰ τοῦτον̣ τὸν νόμον̣ [μ]ὴ κ[ατάχ]ρε̣ο̣ς̣ [ὁ λελυμένος] | |
ἕκαστος αὐτῶν χρημά̣τ̣ων ὅθ̣ε̣ν̣ [ἀπηίτηται. ὅστις κατὰ τοῦ]- | |
40 | τον τὸν νόμον καράκρι̣τ̣ος ἔσται τὸ̣ τούτο<υ> χρῆ[μα ἄρχων, παρ’ ὧι] τοῦτο] |
τὸ κριτήριον διήκο̣υ̣σ̣εν ἐκ τῶν ὑπ̣α̣ρ̣χ̣ό̣ν̣των̣ [τῶι κατακρίτω]ι̣ vacat | |
εἰσοδιασάτω ἀποκαταστησάτω [ποιείτω τε ὅπως, ἐπειδὰν] οὕ- | |
τως εἰσοδιάσηι ἢ ἀποκαταστήσηι τὸ ἥμι[συ τούτου τοῦ χρή]ματος | |
εἰς τὸ δημόσιον πρὸ̣ς̣ τὸν ταμίαν ἀποκα[τασταθήσεται,] τὸ δὲ ἥ- | |
45 | μισυ [ἄγ]ειν ὧι δοθῆται, ἀποδοθῆτ̣α[ι —]τον |
Π[․․․]Χ[․]ΗΜΑΤΟ[—] | |